Бульба - хлебу падпора!

У цяперашні час неабходнай умовай інтэнсіфікацыі бульбаводства з'яўляецца пастаяннае паляпшэнне гатункавых якасцяў бульбы. Аднак многія з раяніраваных айчынных гатункаў бульбы недастаткова адаптаваны да сучасных умоў, што прыводзіць да страт ураджайнасці і яе шырокай вар'іраванасці па гадах. У сувязі з гэтым актуальным з'яўляецца пытанне вырошчвання новых гатункаў з высокім узроўнем прадуктыўнасці і высокім адаптыўным патэнцыялам у мясцовых аграэкалагічных умовах.

Па выніках уборачнай кампаніі 2019 года лідарам па аб'ёме вытворчасці бульбы смела можна назваць гатунак Брыз, яго валавы збор складае 127 897 тон. Гатунак беларускай селекцыі, сярэднераннi, сярэдняя ўраджайнасць яго па рэспубліцы ў бягучым годзе складае 263 ц/га.

Асаблівасці гатунку:

- прыдатны для вырошчвання на лёгкіх і сярэдніх па грануламетрычнаму складу глебах;

- ранняе клубнеутварэнне і хуткае назапашванне ўраджаю ў першай палове вегетацыі;

- адклікаецца на павышэнне фону мiнiральнага харчавання павелічэннем долі таварнай фракцыі;

- працяглы фізіялагічны перыяд спакою клубняў, лёжкасць добрая, кулінарны тып В (слаба разварваецца, кансістэнцыя мякаці – умерана шчыльная, слаба сопкая, умерана вадзяністая), устойлівы да хвароб.

Найбольшую сярэднюю ўраджайнасць маюць гатункі бульбы ранняй і среднеранней групы скораспелвсцi - Берніні 535 ц/га, Эвалюшан 477 ц/га, Эстрэлла 474 ц/га, Уладар 336 ц/га ўраджайнасць якіх у 2019 годзе склала 316 ц/га.

Разам з гэтым сярод усіх груп рознай скараспеласці максімальная ўраджайнасць адзначана ў наступных гатункаў бульбы: Фламенка 677 ц/га, Крыніца 630 ц/га, Астэрыкс 504 ц/га, Дуброва 440 ц/га, Лель 379 ц/га.

У той жа час самая высокая сярэдняя ўраджайнасць бульбы атрыманая ў Віцебскай вобласці - 401 ц/га.

Калі зрабіць выснову, то гатункі бульбы ранняй і среднеранней груп спеласці маюць перавагу па ўраджайнасці над сярэдняспелымі і сярэднепознiмi гатункамі. Гэта звязана з тым, што такія гатункі паўней выкарыстоўваюць кліматычны патэнцыял для назапашвання таварнага ўраджаю.

У сярэдняспелых і сярэднепознiх гатункаў фарміраванне клубняў прыпадае на канец ліпеня - пачатак жніўня, у гэты перыяд звычайна адзначаюцца максімальная сярэднесутачная тэмпература і вельмі невялікая колькасць ападкаў і, акрамя таго, пачынаецца масавае распаўсюджванне грыбковых захворванняў. Тым не менш, частка гатункаў гэтых груп спеласці вылучаецца па комплексе гаспадарча-каштоўных прыкмет і здольная фармаваць высокі ўзровень ураджайнасці.

Для атрымання гарантавана высокіх ураджаяў бульбы шырокага сартавога асартыменту здольнага ўлічыць патрэбы самага патрабавальнага гурмана, у сельскагаспадарчых суб'ектах, а таксама ў асабістых падворках рэкамендуецца вырошчванне гатункаў розных груп спеласці. А таксама добрых сталовых гатункаў салатнага або больш рассыпістага тыпу з прывабным знешнім выглядам і прыгожай выраўнаванай формай клубняў, неглыбокімі вочкамі і, што асабліва важна, мякаццю, якая не цямнее да і пасля прыгатавання.

Дзяржаўная інспекцыя па насенняводству

27.11.2019